Besin Piramidi
Besin piramiti, Gün içinde vücudumuza gerekli olan besin gruplarının alınmasına verilen isimdir. İnsanlar bulundukları cağrafik koşullara göre besin piramidi değişiklik gösterir, her bölge kendi beslenme kaynaklarına göre beslenme modelini oluşturur, yaşam bölgesinin eko sistem doğrultusunda beslenme ihtiyaç ve alışkanlıkları değişir. Kimi zamanlar insanların beslenmesi için yapay uygulamalar da uygulanır.
Türkiye'de uygulanan besin piramidine "Yonca Modeli" adı verilir. Et, süt, sebze, meyve ve tahıl bu model içindeki önemli besinlerdir. Peki enerji ihtiyacımızı en doğru şekilde nasıl nasıl karşılarız, tam da bu nokta da besin piramidine ihtiyaç duyarız. Besin piramidinin en tepesinde Katı ve sıvı yağlar, hemen altında süt ve yoğurt ile kırmızı et, beyaz et, balık ve kuruyemiş, onun altında sebze ve meyveler, en altta ise tahıl, pirinç grubu bulunur.
Enerji Deposu Yağ Grubu
İnsan beslenmesinde enerji elde etmek, vücut ısısını korumak için tüketilmesi gereken dikkatli tüketilmesi gereken bir besindir, besin piramidinde yer alan yağ organik ve doğal yaşamın her noktasını sarmış durumdadır, öyle ki bir çiçeğin yapısında bitkisel yağ olarak bulunduğu gibi bir hayvanın etinde de yeterli miktarda bulunur, beslenme pramidinde bulunan yağlar, kendi içinde çeşitli ayrımlara tabi tutulurlar, kolesterol oranı yüksek hayvansal yağlar olduğu gibi kalp damar sağlığı için çok önemli doğal zeytinyağları, omega 3-6-9 içeren balık yağları hem enerji hem de vücut kitle indeksinin normalleşmesinde önemli rol oynarlar.
Süt Yoğurt Grubu
Beslenme piramidinde bu grup canlı kemik gelişiminde en önemli gruptur, kemiklerin uzaması, dişlerin gelişmesi, kaslara enerji veren laktikasitin oluşumu besin piramidinin bu grubu sayesinde elde edilir, özellikle bebeklikten ergenlik dönemine kadar süreçte bu gruptan yeterince alındığında genellikle sağlıklı bir beden elde edilir. Süt, yoğurt, aydan, tereyağı, kefir, krema, peynir ve dondurma türü yiyecekler beslenme piramidinde önemli bir yere sahiptir, hayat boyu tüketilmelidir. Ancak yetişkin yaşlardan sonra aşırı tüketilen yoğurt ve ayran kemiklerin esnekliğini azalttığı için abartmamak gerekir.
Kırmızı - Beyaz Et ve Balık grubu
Beyaz et, kırmızı et ve balık gibi ürünler de bol miktar da enerji bulunur. Her birinden bir ay için de mutlaka bir kez tüketilmelidir, yenebilecek besin haline getirmek için haşlama, fırın veya ızgara tercih edilir, bu ürün grubu protein (Hücrelerin yapı taşı) olarak çok önemlidir. Protein aynı zamanda baklagillerin içinde de bol miktar da bulunur.
Sebze Meyve Grubu
Besin piramidinin bir başka grubu olan sebzeler ve meyvelerden günlük üç dört porsiyon ıspanak ve brokali ile üç dört portakal ile gerekli olan A, B2 ve C vitaminleri, demir, magnezyum, folik asit, potasyum bakımından etkili besin ürünleridir, günlük beslenme ihtiyacının karşılanması ve gerekli enerjinin elde edilmesi için bu sebze ve meyvelerden tüketilmelidir.
Tahıl Ürün Grubu
İnsanlar beslenme ihtiyaçlarını ilk önce et ile karşılamışlar, daha sonra tahıldan yararlanmışlar, devamında tahılın değişik halleri ile yiyecekler hazırlayarak beslenme piramidine eklemişlerdir. Ancak beslenme zaruri ihtiyacının giderilmesinden sonra fazla tüketilmesinin zarar verdiği anlaşılması üzerine şeker oranı düşük kepekli ekmek, çavdar ekmeği hatta arpa ekmeği tüketilmiştir, tam tahıllı dediğimiz tahıl ekmeğinde karbonhidrat, çinko, folik asit, niasin, demir gibi insana enerji veren mineraller vardır, bu nedenle bu grup bir gün beslenmesinin yarısını oluşturmalıdır.
18.01.2024 23:38:56
Besin Piramidi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
